در بخش عرضه یا تولید مسکن بهطور طبیعی چندین عامل دخالت دارند که زمین، مجوزهای ساختوساز (اعم از تغییر کاربری، تراکم و ساختوساز)، روندهای تسهیل کننده یا محدودکننده ساختوساز و بوروکراسیهای اداری از سوی شهرداری، قیمت مصالح و تسهیلات بانکی مهمترین عوامل دخیل بر بخش تولید مسکن بهشمار میروند.
اگر در هریک از عوامل دخیل در تولید مسکن، مانعی ایجاد گردد، قیمت مسکن دستخوش تغییر میگردد و غالباً بر رشد آن دامن زده میشود، یعنی همان تغییری که طی سالجاری رخ داده است.
از این رو، اقدام اخیر شورای شهر تهران در تصمیمگیری برای افزایش نیافتن عوارض ساختوساز برای سال آینده و اعلان عمومی آن، تأثیر مثبتی بر بازار مسکن خواهد داشت و اقدامی مفید در جهت جلوگیری از رشد قیمت مسکن محسوب خواهد شد و تأثیر لازم را بر قیمت مسکن خواهد گذاشت، بنابراین اقدام شورای شهر را به فال نیک باید گرفت.
اما برای حل اساسی معضل مسکن در کشور، باید موانع تولید مسکن را حل کرد و تولید را به حداکثر رساند تا با رشد تولید در این بخش حساس، حتی بدون توجه به رشد تقاضا، قیمت مسکن تعدیل شود.
بنابراین، هرچه تولید مسکن را آسان بگیریم، موجب کاهش یا تعدیل قیمت مسکن خواهد شد. یکی از ایرادات وارده به وزارت مسکن در رابطه با رشد بیرویه قیمت مسکن طی سالجاری، تحریک تقاضا از طریق تبلیغات فراوان بر روی رشد تسهیلات خرید مسکن بوده است، چرا که مانور بیش از حد بر روی افزایش وام خرید مسکن، موجب تحریک تقاضا شده و با رشد قیمت مسکن، عملاً بر صاحب مسکن شدن مردم تأثیر منفی میگذارد که مغایر با هدف و نیت دولت است.
نکته مهم درباره تسهیلات مسکن که از سوی دولت پرداخت میشود این است که دولت باید در این سیاستها ظریفکاریهای خاصی را نیز در نظر بگیرد، چرا که معتقدم روش فعلی دولت در ارائه تسهیلات خرید مسکن با وجود نیت مثبت آن، روشی غلط است و موجب رشد تقاضا و قیمت مسکن میشود.
از این رو، دولت برای حل معضل مسکن باید بهجای افزایش تسهیلات خرید مسکن و مانور و تبلیغات بر روی آن، تسهیلات تولید مسکن را هرچه بیشتر افزایش دهد و بر روی آن نیز تبلیغات گسترده صورت دهد.
البته طرح جامع مسکن دولت، طرح بسیار خوبی است که با اخذ مالیات از خانههای خالی و خرید و فروش متعدد مسکن مانع رشد کاذب تقاضا برای مسکن خواهد شد.برای رفع مشکلات کنونی بخش مسکن، باید تولید و عرضه مسکن را زیاد نشان دهیم و عملاً نیز زیاد کنیم و در مقابل، تقاضا را محدود نشان دهیم و مانع رشد خارج از قاعده آن شویم.
*نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس